म्हातोबाला जागोजागी भेटणारं एक बहुगुणी झाड म्हणजे बारतोंडी (Morinda pubescenes). मार्च – एप्रिलपासून फुलणार्‍या, काहीश्या निशिगंधासारख्या वाटणार्‍या या पांढर्‍या फुलांना सुंदर वास असतो. फुटबॉलसारखे वेगवेगळे तुकडे जोडून केल्यासारखी याची फळं अगदी सहज ओळखू येतात. फक्त शिकाऊ कामगाराने केल्याने हे एक – दोन इंच व्यासाचे पिटुकले फुटबॉल ओबडधोबड दिसतात. खरं तर हे एक फळ नाही, दहा-बारा फळं एकमेकांना खेटून साबणाच्या फुग्यांसारखी चिकटलेली असतात.
 |
|
बारतोंडीचं फूल |
 |
|
फळ तयार होतं आहे |
 |
|
फळं |
बारतोंडीचेही औषधी उपयोग आहेतच. वेदनाशामक म्हणून, विंचूदंशावर बारतोंडी गुणाकारी आहे. याची कच्ची फळं भाजी करून खातात. लाकूड चांगलं असलं तरी झाड फार मोठं होत नाही, त्यामुळे बैलांच्या मानेवरचं जू, बंदुकीचे दस्ते, हत्यारांच्या मुटी, कंगवे- फण्या अश्या लहान सहान वस्तू बनवण्य़ासाठी याचा वापर होतो.
बारतोंडी आणि चंदन यांचं साहचर्य असतं. या झाडाच्या पानांवर, डाहाळ्यांवर लव असते. खोडावरची साल भेगाळलेली ’क्रॉकोडाईल बार्क’ म्हणावे अशी असते.
No comments:
Post a Comment